Het decreet van 15 juli 1997 houdende de Vlaamse Wooncode stelt de gemeente aan als coördinator en regisseur van het lokale woonbeleid.
Het is wenselijk dat het op het grondgebied van de gemeente beschikbare woningen- en gebouwenbestand ook als dusdanig gebruikt kan worden.
De gemeente kan op basis van het decreet van 27 maart 2009 betreffende het Grond- en Pandenbeleid een register van leegstaande woningen en gebouwen bijhouden.
Leegstand wordt opgespoord, geregistreerd en aangepakt omdat het wenselijk is dat het op het grondgebied van de gemeente beschikbare woningen– en gebouwenbestand ook optimaal benut worden. In tijden van hoge grond- en woningprijzen en een grote schaarste aan betaalbare kwaliteitsvolle huurwoningen is het moeilijk te verantwoorden dat woningen leeg blijven staan. Bovendien moet de langdurige leegstand van woningen en gebouwen in de gemeenten voorkomen worden om verkrotting en verwaarlozing tegen te gaan. Leegstaande woningen verhogen bovendien het ruimtebeslag, terwijl de ecologische en maatschappelijke druk steeds groter wordt om hier zuinig mee om te gaan.
De lijst van vermoedelijke leegstaande woningen en gebouwen, getrokken uit het bevolkingsregister op 5/11/2020, betreft ca. 500 panden. De lijst dient verder onderzocht en uitgezuiverd te worden om het aantal leegstaande panden tot een realistisch aantal te brengen.
De gemeente dient een gemeentelijk leegstandsreglement aan te nemen waarin de indicaties van leegstand en de procedure tot vaststelling van de leegstand worden vastgesteld. Een gemeente mag zelf kiezen of ze een belasting heft op leegstand maar de meeste gemeenten oordelen dat de strijd tegen de leegstaande woningen en gebouwen onder meer een effect heeft als de opname van dergelijke gebouwen en woningen in een leegstandsregister ook daadwerkelijk leidt tot een belasting.
Hamont-Achel is een van de 6 gemeentes in de provincie Limburg die nog geen belastingreglement m.b.t. leegstaande woningen en gebouwen heeft.
Het voorstel is om het opnamereglement en het belastingreglement samen te voegen tot één leegstandsreglement m.b.t. woningen en gebouwen. In dit reglement worden de indicaties van leegstand vastgesteld, de procedure tot vaststelling van leegstand, de procedure tot schrapping uit het leegstandsregister, het tarief van de belasting en de vrijstellingen beschreven.
Het voorliggend reglement is gebaseerd op het modelreglement van de VVSG en geïnspireerd op de reglementen van buurgemeentes. Het reglement werd intern afgestemd tussen de dienst Stadsontwikkeling en de dienst Financiële Zaken. De vrijstellingen van registratie die in dit reglement zijn opgenomen, sluiten het best aan bij de noden en het beleid van de gemeente.
In de opmerkingen op het stuurgroepverslag IGS ‘Wonen in Hamont-Achel en Pelt’ dd. 20/11/2020 aangaande het verplichte actiepunt VA 1_7. Leegstaande gebouwen en woningen opsporen, registreren en aanpakken (richtlijnenkader activiteiten besluit lokaal woonbeleid van 16 november 2018 –versie 4) heeft Wonen Vlaanderen te kennen gegeven dat zij wensen dat Hamont-Achel tenminste het huidige leegstandsreglement dd. 31/05/2010 geüpdatet heeft en dit vóór de eerste geplande stuurgroep op 18/03/2021.
Decreet Lokaal Bestuur van 22 december 2017, in het bijzonder artikel 56 §3 betreffende de bevoegdheden van het College van Burgemeester en Schepenen, en latere wijzigingen en uitvoeringsbesluiten.
Gemeenteraadsbesluit van 26 juni 2019 betreffende de bevoegdheidsverdeling tussen de Gemeenteraad en het College van Burgemeester en Schepenen, definiëring begrip 'dagelijks bestuur'.
Artikel 40 § 3 van het Decreet Lokaal Bestuur van 22 december 2017, “De gemeenteraad stelt de gemeentelijke reglementen vast. Met behoud van de toepassing van de federale wetgeving in verband met de bevoegdheid van de gemeenteraad om politieverordeningen vast te stellen, kunnen de reglementen onder meer betrekking hebben op het gemeentelijk beleid, de gemeentelijke belastingen en retributies, en op het inwendige bestuur van de gemeente.”
Artikel 41 14° van het Decreet Lokaal Bestuur van 22 december 2017 dat bepaalt dat het vaststellen van de gemeentebelastingen en het vaststellen van de machtiging tot het heffen van de retributies en de voorwaarden ervan, inclusief verminderingen en vrijstellingen toekomt aan de gemeenteraad.
De Omzendbrief KB/ABB2019/2 van 15 februari 2019 betreffende de gemeentefiscaliteit.
Artikel 170 §4 van de Grondwet.
Het decreet van 30 mei 2008 betreffende de vestiging, de invordering en de geschillenprocedure van provincie- en gemeentebelastingen, en latere wijzigingen.
De Vlaamse Codex Wonen en het bijhorende uitvoeringsbesluit, in werking vanaf 1 januari 2021, die de gemeente aanstelt als coördinator en regisseur van het lokale woonbeleid.
Het decreet van 27 maart 2009 betreffende het grond- en pandenbeleid, artikel 2.2.6, met latere wijzigingen.
Besluit van de Vlaamse Regering van 16 november 2018 over het lokaal woonbeleid, dat IGS-gemeenten oplegt om leegstaande gebouwen en woningen op te sporen, te registreren en aan te pakken. Het besluit van het college burgemeester en schepenen van 25 juni 2019 waarin deze besliste om de voortzetting van de IGS “Wonen in Hamont-Achel en Pelt” goed te keuren.
Het decreet van 19 april 1995 houdende maatregelen ter bestrijding en voorkoming van leegstand en verwaarlozing van bedrijfsruimten.
Het gemeentelijk reglement leegstand van woningen en gebouwen en de belasting hierop, dat integraal deel uitmaakt van dit besluit, wordt met ingang van 01/03/2021 goedgekeurd en is geldig t.e.m. 31/12/2025.
Het gemeenteraadsbesluit van 31/05/2010 inzake goedkeuring reglement op de leegstand van gebouwen en woningen wordt met ingang van 01/03/2021 opgeheven.
Het college van burgemeester en schepenen wordt belast met de uitvoering van dit besluit.